Pensampermetre elektrik devrelerinde akım ölçümü yapmayı pratik hale getiren kıskaçlı yapıya sahip özel bir ampermetre türüdür. En büyük avantajı devreyi kesmeden, kabloları söküp takmaya gerek kalmadan ölçüm yapılmasına olanak tanımasıdır. Cihazın üst kısmında yer alan pense benzeri kıskaç açılarak ölçüm yapılacak kablonun etrafına geçirilir ve cihaz bu kablodan geçen akımı manyetik alan üzerinden ölçer.

Elektrik teknisyenleri ve sahada çalışanlar için zaman kazandıran oldukça kullanışlı bir alettir. Hem alternatif akım (AC) hem de bazı modellerde doğru akım (DC) ölçümleri yapılabilir. Taşınabilir oluşu, dijital ekranlı yapısı ve dokunmadan ölçüm özelliği sayesinde hem güvenli hem de pratik bir kullanım sunar. Günümüzde neredeyse her elektrik ustasının çantasında mutlaka Unit, Fluke vb. markalı bir pensampermetre bulunur.

Pensampermetre Çeşitleri Nelerdir?

Pensampermetreler kullanım amacına ölçtüğü akım türüne ve sunduğu ek özelliklere göre farklı çeşitlere ayrılır. Her biri farklı ihtiyaçlara göre tasarlanmıştır.

AC (Alternatif Akım Ölçer): Yalnızca alternatif akımı (AC) ölçebilir. En yaygın kullanılan modellerden biridir. Evlerde ofislerde ya da sanayi tipi cihazlarda dolaşan alternatif akımın büyüklüğünü hızlı ve pratik bir şekilde ölçmeye olanak tanır. Temel elektrik işleri için yeterlidir.

AC/DC (Çift Akım Ölçer): Hem alternatif (AC) hem de doğru (DC) akımı ölçebilen daha gelişmiş cihazlardır. Otomotiv elektriği güneş enerjisi sistemleri ya da batarya temelli devrelerde çalışanlar için vazgeçilmezdir. DC ölçüm yapabilen ürünler daha hassas iç devre teknolojisi içerdiği için biraz daha pahalıdır.

True RMS: Standart cihazlar sinüzoidal dalga şekilleri için doğru sonuç verirken true RMS özellikli olanlar karmaşık dalga formlarını da (kesik ya da bozuk sinyaller) doğru şekilde ölçebilir. Endüstriyel ortamlarda frekans değişken sürücüler ya da dijital sistemlerde çalışırken bu tür cihazlara ihtiyaç duyulur.

Multimetre özellikli: Voltaj direnç frekans diyot testi gibi birçok ölçümü de tek cihazla yapmanıza olanak tanır. Yani pensampermetre ile dijital multimetre özelliklerini bir arada sunar. Teknik servislerde arıza tespitinde ve mobil çalışan elektrikçiler için büyük kolaylık sağlar.

Pens tipi sıfır temaslı kaçak akım ölçerler: Daha çok sistemdeki kaçak akımları tespit etmek için kullanılır. Hassas yapıları sayesinde çok düşük seviyedeki akımları bile algılayabilirler. Elektrik panolarında ya da topraklama sistemlerinde kaçak kontrolü yapmak isteyenler için uygundur.

Bluetooth veya akıllı uyumlu: Yeni nesil bazı modeller ölçüm sonuçlarını kablosuz olarak bir mobil uygulamaya aktarabilir. Saha çalışanlarının tehlikeli bölgelere doğrudan temas etmeden ölçüm yapmaları için büyük avantaj sağlar. Aynı zamanda raporlama ve veri kayıtları açısından da faydalıdır.

Yüksek akım: Sanayi tesislerinde büyük motorlarda ya da enerji nakil hatlarında kullanılan bu modeller çok yüksek akımları (1000A ve üzeri) güvenli bir şekilde ölçebilir. Yapı olarak daha dayanıklıdır çeneleri daha geniştir ve darbelere karşı güçlendirilmiş şekilde üretilirler.

Minyatür veya kompakt: Bu küçük boyutlu modeller dar alanlarda ya da panel içi ölçümlerde tercih edilir. Büyük pensampermetrelerin sığamayacağı yerlerde rahatça kullanılabilir. Teknik servis çantasında taşıması kolaydır.

Pensampermetre seçerken sadece "akımı ölçsün yeter" demek yeterli değildir. Ne tür bir akımı ölçeceğiniz ölçüm yapacağınız ortamın fiziksel şartları ölçüm hassasiyeti ve cihazdan beklentileriniz hangi modeli almanız gerektiğini belirler. Doğru seçilen bir ürün hem işinizi kolaylaştırır hem de sizi tekrar tekrar cihaz arama derdinden kurtarır.

Pensampermetre ile Ne Ölçülür?

Pensampermetre ile temel olarak ölçülen şey bir iletken üzerinden geçen elektrik akımıdır. Elektrik kablosunun etrafına pense gibi açılan çenesi geçirilir cihaz devreden geçen akımı manyetik alan sayesinde algılar ve dijital pensampermetre ekranında değeri gösterir. Bu yöntemle devre çalışır haldeyken güvenli ve hızlı bir şekilde ölçüm yapmak mümkün olur. Alternatif akım (AC) ölçümünde kullanılsa da gelişmiş modellerle doğru akım (DC) da ölçülebilir.

Elektrik teknisyenleri bakım ekipleri ve mühendisler tarafından sıklıkla tercih edilen bu cihazla anlık akım miktarına ek olarak bazı modellerde gerilim (voltaj) direnç frekans gibi diğer elektriksel büyüklükler de ölçülebilir. Ayrıca hassas modellerle kaçak akım tespiti yapmak da mümkündür. Yani akım ölçmekle kalmaz; pratik, güvenli ve çok yönlü bir elektrik ölçüm aracıdır. Yüksek gerilimle çalışan ortamlarda temas gerektirmeyen yapısı sayesinde can güvenliği açısından da büyük bir kolaylık sağlar. Bu yüzden elektrikle içli dışlı olan herkesin elinin altında mutlaka bulunması gereken bir alettir.

Sanayi tesislerinde büyük motorların jeneratörlerin ya da üretim hatlarının düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için vazgeçilmez bir alettir. Otomotiv sektörü de pensampermetrenin aktif kullanıldığı bir alandır. Araçlardaki batarya sistemleri ve kablo bağlantılarındaki akım değerlerini ölçerken elektrikli araç sistemlerinde doğru akım ölçümleri için tercih edilir. Güneş enerjisi sistemleri gibi yenilenebilir enerji alanlarında inverter ve panel bağlantılarındaki akımı kontrol etmek amacıyla da kullanılır. Elektrik kaçağı aşırı yük ya da dengesiz dağılım gibi sorunların tespitinde güvenli ve devreye zarar vermeyen yapısıyla büyük kolaylık sağlar.

Kullanım alanlarına göre değişen model seçenekleriyle pensampermetre fiyatları da buna bağlı olarak farklılık göstermektedir.